Ginecollegium

Na ostatnim semestrze studiów uszczęśliwiono nas przedmiotem, o wdzięcznej nazwie, podstawy ginekologii.
Wykłady prowadził wiekowy już doktor, który "zęby zjadłszy" na tajnikach narządów rodnych, przystąpił raźno do przekazywania wiedzy studentom.
Ilość doświadczeń zawodowych, jakich nasz wykładowca doznał oraz rozmieszczenie ich w czasie (liczonym w dziesiątkach lat) sprawiły, że niemal każde zajęcia rozpoczynały się od sensacyjnej opowiastki zaczerpniętej z "przepastnych" pokładów pamięci pana doktora.

- Wyobraźcie sobie państwo, że nie dalej jak kilka dni temu przyjmowałem w gabinecie pacjentkę, która w swoich drogach rodnych miała sztucznego jeża! Po usunięciu ciała obcego stwierdziłem, że jest to rodzaj prezerwatywy z wypustkami. Takie teraz cuda produkują!

Trzeba tu wyraźnie zaznaczyć, że opowiastka była niezmiennie ta sama, podobnie jak niezmienne było zdumienie doktora w obliczu nowoczesnych technologii obróbki tworzyw sztucznych. Czas płynął, pogoda za oknami się zmieniała, a wykładowca przy każdej prelekcji "nie dalej jak kilka dni temu" oswabadzał pacjentkę z ucisku podstępnego jeża.
Potem następowała część główna zajęć, podczas której ujawniały się doktorskie talenty w zakresie obsługi projektorów multimedialnych, laptopów, rzutników folii itp. Niekwestionowanym hitem była prezentacja badania palpacyjnego - per rectum*. Za pomocą rzutnika folii, doktor produkował na ścianie ogromną projekcję interesującej go struktury anatomicznej, a następnie, zręcznie zmieniając odległość własnej dłoni względem rzutnika, czarował studentów teatrzykiem chińskich cieni. W ten sposób, łącząc suchą teorię z pokazem, mogliśmy obserwować jaką drogę muszą przebyć paluchy doktora i pod jakim kątem powinny nacierać aby zbadać określone miejsca. Niestety wszystko odbywało się w konwencji monochromatycznych cieni i w tzw. staroegipskim rzucie 2-D :(
Radosny czas zajęć teoretycznych szybko minął i nadszedł wreszcie moment kiedy zwartą grupą wmaszerowaliśmy na oddział ginekologii lokalnego szpitala, w celu odbycia praktyk zaliczeniowych.
Na szczęście miejscowi lekarze rozumieli naszą niechęć do organoleptycznych poszukiwań patologii w obrębie kobiecych miejsc wstydliwych i w związku z tym, po kilku minutach pobytu na oddziale nasze zainteresowania skoncentrowały się na owianym głęboką tajemnicą POŁOŻNICTWIE.

W taki oto sposób znalazłem się na bloku operacyjnym i niejako pod przymusem obserwowałem zabieg pomyślnego zakończenia ciąży - czyli cesarskiego cięcia. Po kwadransie, wzbogacony o kolejne zawodowe doświadczenie (a mianowicie, NIGDY i pod żadnym pozorem, nie podawaj ręki przerażonej pacjentce, będącej w znieczuleniu podpajęczynówkowym) udałem się w kierunku "gdzie oczy poniosą" celem dezynfekcji ran zadanych tipsami wspominanej pacjentki.
Po drodze mijałem pomieszczenie, w którym prowadzi się pierwsze, szybkie badanie świeżych obywateli tego padołu łez i rozpaczy. Właśnie jeden z nowo narodzonych, średnio-głośnym "łaaa", oznajmił światu swoje przybycie.
Przystanąłem w drzwiach pomieszczenia i z bezpiecznej odległości przyglądałem się badaniu. Nagle ruchy młodziutkiej lekarki osłuchującej noworodka stały się jakby szybsze i bardziej zdecydowane. Dziecko natomiast nie poruszało się wcale.
- Proszę laryngoskop**.
Pielęgniarka podała jej urządzenie z małą prostą "łyżką".
- Nie świeci, proszę drugi zestaw! Lekko podniesiony głos zdradzał emocje pani doktor.
- Jezus Maria, nie ma! Odpowiedziała pielęgniarka i drżącymi rękami przeszukiwała poszczególne przegródki w szafkach.
Podbiegłem by pomóc w poszukiwaniach. Lekarka prowadziła wentylację malutkim workiem samorozprężalnym - potocznie zwanym ambu. Przykładana co chwilę głowica stetoskopu zostawiała jasny ślad na siniejącej skórze klatki piersiowej dziecka.
- Dzwoń na górę po laryngoskop! Krzyk ponaglił pielęgniarkę.
Złapała za telefon...
- łaaaaaa, łaauuuaaaaa... Głośna syrena z malutkich ust dziecka odwoływała najwyższy alarm reanimacyjny.

Wycofałem się z badalnika wprost pod, bądź co bądź, zgrabne nogi naszej opiekunki praktyk.
- Gdzie się włóczysz? Marsz na porodówkę!
- Tak jest pani doktor. Będziemy przeć i oddychać? :)

Na sali porodowej polegiwały trzy pacjentki podłączone pod KTG***. Pozornie sielankową atmosferę przerywał co jakiś czas skurcz porodowy i po chwili wszystko wracało do normy.
Kilkadziesiąt minut później, na pierwszym stanowisku sytuacja powoli klarowała się. Częste, intensywne skurcze i wzmożony ruch położnych przygotowywały nas na pierwszy w życiu widok porodu naturalnego.
Przełykając nerwowo ślinę, dyskretnie starałem się obliczać trajektorię lotu swobodnego, na wypadek gdyby emocje przyprawiły mnie o zemdlenie. - Wszak tyle się o tym słyszy... Pomyślałem.
Kolejne kwadranse mijały i w końcu jasnym się stało, że moje omdlenie czasowo zostaje odroczone. Ze względu na brak prawidłowego ułożenia dziecka, prawie-mamę (w trybie pilnym) odwieziono na cesarkę.
Zostały jeszcze dwie panie... Uparłem się - Zostaję.
Półtorej godziny później pani ze stanowiska numer dwa podzieliła los pierwszej rodzącej (która nota bene od godziny była już szczęśliwą, pełnoprawną matką). Tym razem wskazaniem do zabiegu było zwolnienie akcji serca dziecka. I tym razem wszystko dobrze się skończyło.
- Do trzech razy sztuka... Zacisnąłem kciuki i skierowałem swoją atencję na stanowisko trzecie.
Co się potem działo... Parliśmy, "wymienialiśmy szybciutko powietrze w płucach" i znów parliśmy. Odpoczywaliśmy i znów... Aż w końcu, kiedy pot strużkami płynął po MOICH plecach, pośród tych wszystkich mało atrakcyjnych detali (które pominę)... ukazała się (wcale nie taka mała) głowa (o rany, głowa!). Kilka zgrabnych ruchów położnej i urodziLIŚMY małego "obcego", który głośnym rykiem oznajmiał swoje niezadowolenie z nagłej eksmisji.

... Nie zemdlałem. I dziwna rzecz... Nie mój dzieciak, a micha mi się sama cieszyła od ucha dookoła głowy :)

Pozytywnie.

-----------------------------------------------
(u góry) Rycina z 1822 roku  przedstawia (wbrew pozorom) badanie ginekologiczne
żródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ginekologia
* per rectum (łac.) - przez odbyt

** laryngoskop - instrument umożliwiający dokładne obejrzenie krtani w celach diagnostycznych oraz w celu założenia rurki intubacyjnej. Laryngoskop składa się z rękojeści zawierającej baterie oraz łopatki (łyżki), prostej lub zakrzywionej, ze źródłem światła (które często - złośliwie nie chce świecić).

*** KTG - kardiotokografia – monitorowanie akcji serca płodu wraz z jednoczasowym zapisem czynności skurczowej mięśnia macicy.